Singapura eksploit kelemahan jiran

Singapura berperanan sebagai pelabuhan entreport moden sejak 1819 lagi. Hubungan ekonomi yang erat kedua-dua negara membolehkan kedua-duanya membangun dengan pantas. Sekiranya hubungan ini berkenaan berterusan diperkemaskan lagi sudah tentu ia akan membawa banyak manfaat kepada kedua-dua negara.

Ekonomi Singapura dari dulu lagi bergantung dan berkembang berasaskan sektor perkhidmatan. Pada masa dulu, sebagai sebuah negara yang rendah cukai importnya Singapura pernah menjadi pusat membeli-belah antarabangsa yang besar.

Identiti Singapura sebagai sebuah pelabuhan bebas dan kedudukannya yang strategik menjadikan ia sebagai pintu keluar-masuk barangan bagi negara jiran, khasnya Malaysia dan Indonesia. Fungsi ini diperkukuhkan lagi dengan kecekapan sektor perkhidmatan negara itu. Kecekapan sektor perkhidmatannya menyebabkan ramai pengeksport dan pengimport Malaysia memilih untuk menggunakan pelabuhan negara itu berbanding dengan pelabuhan domestik.

Begitu juga dengan pedagang antarabangsa, mereka lebih gemar menggunakan pelabuhan Singapura, berbanding pelabuhan lain di rantau ini. Justeru, banyak syarikat besar dunia, bukan sahaja dalam bidang perkapalan malah di dalam bidang urus niaga lain pun membuka ibu pejabat mereka di Singapura. Ini semua menyemarakkan lagi kedudukan sektor perkhidmatan di negara itu.

Aktiviti ekonomi Singapura ketika itu samalah seperti peranan orang tengah di sektor pertanian. Mereka membeli barangan di rantau ini, kemudian menjualnya ke negara lain. Maka, import negara itu terlalu besar berbanding bila-ngan penduduknya agak kecil. Misalnya, pada tahun 2000, jumlah import Singapura ialah RM485 bilion, 40 peratus lebih besar daripada import Malaysia. Ini terjadi kerana negara itu mengimport untuk dieksport semula, sedikit sahaja untuk penggunaan dalam negeri. Justeru, eksport negara itu juga lebih besar dari Malaysia, sedangkan kapasiti industri perusahaan dan pembuatannya amat terhad. Pada 2000, jumlah eksport negara itu ialah RM527 bilion berbanding dengan Malaysia yang hanya RM373 bilion.

Seperti kata Fellow Kanan Institut Penyelidikan Ekonomi Malaysia (MIER), Dr. Azmi Setapa, kejayaan Singapura mengeksploitasi pasaran di rantau ini ialah kerana kelemahan teknologi, pengurusan kewangan, pengurusan perniagaan dan penerokaan pasaran di negara lain. Keupayaan ekonomi Singapura yang lebih baik de-ngan negara jirannya, sebahagian besarnya disebabkan oleh faktor sejarah. Tahap ekonomi penduduk, infrastruktur dan pendidikan yang ditinggalkan oleh penjajah British begitu tinggi.

Tanpa perlu membentuk dasar ekonomi yang kompleks kerana tidak ada ketidakseimbangan pendapatan antara kaum dan geografi, Singapura sudah tentu mampu menggerakkan ekonominya de-ngan mudah. Jadi pembentukan dasar ekonomi di Singapura hanya perlu menumpukan kepada kecekapan ekonomi sahaja.

Bagaimanapun kini lebih banyak barang kita diproses dan dieksport sendiri secara terus ke destinasinya. Pada 1990, 26.9 peratus daripada barang industri pembuatan kita dieksport ke Singapura. Peratusan ini jatuh kepada 24.1 peratus (2000).

Begitu juga dengan minyak sawit, eksportnya ke Singapura jatuh dari 13.2 peratus di tahun 1990 kepada hanya 4.3 peratus (2000). Eksport kayu digergaji ke republik itu juga jatuh dari 8.9 peratus kepada 4.3 peratus untuk tempoh yang sama. Paling ketara sekali ialah eksport petroleum mentah. Ia jatuh dengan banyaknya daripada 26.8 peratus kepada 3.9 peratus sahaja bagi tempoh masa yang berkenaan.

Kini Malaysia mulai beralih kepada ekonomi yang lebih bergantung kepada sektor perkhidmatan. Tumpuan dasar kini sama dengan Singapura. Sektor perkhidmatan di Malaysia akan digunakan untuk meningkatkan kecekapan sektor-sektor lain di dalam ekonomi.

Sekiranya sektor perkhidmatan kita dibangunkan sepenuhnya, ekonomi kita tidak memerlukan sektor perkhidmatan Singapura lagi. Menyedari hakikat ini, Singapura mula beralih perlahan-lahan, mewujudkan rantaian ekonominya di kawasan persempadanannya dengan Indonesia yang masih rendah taraf ekonominya.

Sektor perkhidmatan tidak boleh berdiri sendiri. Ia perlu disokong oleh sektor-sektor lain. Di Singapura, sektor lain adalah terhad dan sempit atau lebih tepat tidak boleh memberi sokongan kuat kepada sektor perkhidmatannya.

Di Malaysia, sektor perkhidmatan disokong kuat oleh pelbagai sektor lain. Kita boleh terus meneroka dan mencipta produk baru. Dengan keupayaan kita, kita tahu untuk mencari pelanggan dan memasarkannya terus ke destinasi tanpa perlu melalui Singapura. Ini akan menggugat kedudukan Singapura sebagai orang tengah atau broker terhormat.

Perkara kedua yang mungkin menjadi agenda Singapura ialah melemahkan sentimen pelaburan di negara kita yang sememangnya sudah dilemahkan oleh isu keganasan. Perselisihan pendapat antara dua negara jiran akan dilihat oleh pelabur sebagai tanda-tanda tidak sihat yang boleh membawa kepada ketidakstabilan ekonomi. Perkara sebegini akan memberi kesan buruk kepada Malaysia kerana pelaburan asing adalah salah satu faktor penting untuk pertumbuhan ekonomi Malaysia. Berbeza dengan Singapura yang kuat bergantung kepada sektor perkhidmatan, Malaysia memerlukan modal dan kepakaran asing untuk membangunkan pelbagai aktiviti industri. Singapura pula mempunyai rizab yang besar untuk bertahan daripada kemerosotan ekonomi jangka pendek. Pelaburan pula banyak dibuat di luar negara.

Singapura boleh melabur di mana sahaja dan membawa balik keuntungan. Jadi kesan daripada menurunnya sentimen pelaburan di rantau ini akan lebih memberi kesan negatif kepada Malaysia.

Ketiga, Singapura mungkin menggunakan isu tuntutan pulau ini sebagai mengendurkan ketegasan Malaysia di dalam membincangkan isu air. Apakah Malaysia akan setuju untuk menurunkan harga air yang dituntut sekiranya Singapura menggugurkan tuntutannya ke atas Pulau Batu Putih?

Sebenarnya, jika Singapura sanggup meneruskan hubungan baik antara kedua negara, masih banyak faedah yang boleh digembleng walaupun taraf kemajuan kedua-dua negara hampir sama. Oleh kerana Singapura, selama ini mengaut kekayaan dengan mudah iaitu dengan mengambil kesempatan daripada kemunduran teknologi, pengurusan dan penerokaan pasaran negara serantau, mereka tidak bersedia untuk bersaing secara bersih seperti dikehendaki oleh Pertubuhan Perdagangan Sedunia (WTO).

- NIK YAHYA RAHMAN, Kuala Lumpur.